ÖNEMLİ UYARI! Aman dikkat! Şehir elektriğini yanlış ve bilinçsiz kullanımı ciddi sorunlara yol açabilir. Bir uzman doğrultusunda ve güvenlik önemleri alarak uygulamayı gerçekleştirin. Ne oldu anam demeyin sonra ve ben sorumluluk almıyorum.
Röle nedir? Biraz ona değinelim. Bilen arkadaşlar geçebilir burayı…
Ansiklopedik bilgiyi adamlar burada vermiş. Ben biraz özet geçeceğim sadece.
Röle için bir anahtar veya buton diyebiliriz özetinde. Bildiğimiz butonlardan farklı olarak fiziksel bir dokunuş ile değil elektrik akımı ile kontrol edilir. İçinde bobin bulunur bir çeşit elektromanyetiklenme prensibine dayanır işin özünde.
Benim bu uygulamada kullandığım 1 kanallı 5V ile aktifleştirilen bir hazır röle kartı, altta da resmi olması lazım. 3-4 TL bir şeydi galiba. Bunların çeyizlik takımı gibi 4lü, 8li, 16lı halleri de var, yapacağınız projeye göre kullanırsınız, kullanımları aynı nasılsa…
İşe temelden girelim basit bir elektrik devresi kuracağım. İlkokulda fen bilgisinde yaptığımız basit bir ampül devresine benzetebiliriz.
Bu tabloda şunu anlatmak istemiş sanatkar; 5voltluk güç kaynağının artı ucundan gelen elektrik akımı direnç ve LED’i takip ederek, eksi ucundan devreyi tamamlıyor. (Aslında akımın yönü farklı ama…) Ve LED’in üzerinden geçen bir elektrik akımı olduğu için yanacaktır. Şekilde de görüldüğü gibi beyaz jumper kablosu devrenin tamamlanmasını sağlıyor. Eğer ki bu kabloyu çıkarırsak devre tamamlanamayacağı için LED’imiz yanmayacaktır. Teoride öyle gerçekte de öyle mi, sizce? Basit bu devreyi sizde test edebilirsiniz.
Peki gelelim konumuza… Elektrik akımı gözünden bir şeye daha değinmek istiyorum. Bir uçtan çıkıp diğer uçtan evine geri dönebilen elektrik akımı için bulunduğu devre kapalı devre olarak adlandırılır, eğer bir uçtan çıkıp diğer uçtan geri dönemezse devre açık devredir. Rölenin anahtar veya buton gibi düşünebileceğimizi söylemiştim. Anahtarın esprisi de devrede akımın düzgün şekilde tamamlanması için yolu açmak veya kesmektir.
Röleyi de bu amaçta kullanacağız. Röleyi tetiklersek iki ucunu sanki beyaz jumper kablosu takmışız gibi birleştirecektir. Aksi halde iki ucu asla birbirine kavuşamayacaktır. Basit mantık öyle değil mi?
Yalnız bu projede önümüze iki sorun çıkıyor;
1- Raspberry Pi’ın lojik değerleri arasında gerilim farkı rölemizi kararsız konuma getirebiliyor. 3.5-0 volt arasında çalışıyor. Pır pır yapan bir devre olsun istemeyiz sanırım. Her zaman yaptığımız projelerin olabildiğince kararlı (stabilite) olmasına dikkat etmeliyiz.
2- Lojik 0 verdiğimiz röle aktif, lojik 1 verdiğimizde röle pasif oluyor. Aslında uçların yerini değiştirerek pasifken bir şeyi tetikleyebilirsiniz de yine.
Bunun için elimde olan bir entegre kullandım herhangi bir not, nor veya nand kapıları da işinizi görecektir. Özellikle gidip bundan almanıza gerek yok. Ben 7402 nor kapısı kullandım. Entegre 0-3 volt aralığını lojik-0 olarak, 3-5 volt aralığını lojik-1 olarak kabul etmesi ve iki uca lojik-1 verdiğimde lojik-0 çıkışı vermesi tam benlik oldu.
Şimdi şöyle bir durum var. NOR kapısı 2 girişten oluşur ve 1 çıkış verir. Bu nedenle kod yazarken iki çıkış verip ikisini de HIGH falan yapmayın. Bir tane çıkışı küçük bir kablo ile diğer çıkışa da bağlayın. Nasıl olsa HIGH(1) yaptınız mı ikisi de otomatik olarak HIGH(1) olup, çıkışımız LOW(0) olacaktır. Bu arada entegrenin VCC ve GND pinlerini bağlamayı unutmayın.
import RPi.GPIO as GPIO
GPIO.setwarnings(False)
GPIO.setmode(GPIO.BOARD)
GPIO.setup(7, GPIO.OUT)
durum = 0
try:
print ("Açık = 1")
print ("Kapalı = 0")
print ("Cikmak icin CTRL + C yapiniz")
while True:
durum = int(input("Seciminiz > "))
if durum == 0:
print ("Role kapalı...")
GPIO.output(7, GPIO.LOW)
elif durum == 1:
print ("Role acik...")
GPIO.output(7, GPIO.HIGH)
else:
print ("Hatali secim yaptiniz")
except KeyboardInterrupt:
GPIO.cleanup()
print ("Cikis yapildi... GPIOlar temizlendi...")
